Christie’nin müzayede evinde 69 milyon dolara sadece dijital bir sanat eseri satıldı. Ancak kazanan kişisel bir heykel, resim ve hatta bir baskı bile almadı. Bunun yerine, NFT olarak bilinen benzersiz bir dijital jeton kazandı. Peki ya bu benzersiz jetonlar nedir? NFT ne işe yarar ve nasıl kullanılır? İşte bu makalemizde sorularınıza cevap bulacaksınız.
NFT Nedir?
NFT (Non Fungible Token) Değiştirilemez Token anlamına gelir. NFT, özünde bir kripto para birimi olarak değeri tutan tahsil edilebilir bir dijital varlıktır. Değiştirilemez bir şeydir. Örneğin 10 liranız varsa bunu iki adet 5 lirayla takas edebilirsiniz. Fakat NFT’ler değiştirilmesi imkansız ve türünün tek örneği jetonlardır. Bu jetonların, yakında Bitcoin’i bile geçip tüm dünyada bir patlamaya neden olacağı düşünülüyor.
NFT, teknolojide eşi benzeri olmayan bir şeye karşılık gelir. Bir ev veya türünün tek örneği olan Mona Lisa gibi bir tablo olabilir. Tablonun bir fotoğrafını çekebilir veya bir baskı satın alabilirsiniz, ancak yalnızca bir adet orijinal tablo olacaktır. İşte NFT’ler de böyledir.
NFT’ler, dijital dünyada herhangi bir mülk parçası gibi alınıp satılabilen “türünün tek örneği” varlıklardır, ancak kendilerine ait somut bir biçimleri yoktur.
NFT’ler Nasıl Çalışır?
Resimler gibi geleneksel sanat eserleri, türünün tek örneği olduğu için değerlidir. Ancak dijital dosyalar kolayca ve sonsuz bir şekilde çoğaltılabilir. NFT’ler ile sanat eserleri, alınıp satılabilen dijital bir sahiplik sertifikası oluşturmak için kullanılabilir.
Kripto para biriminde olduğu gibi, blok zinciri olarak bilinen paylaşılan bir defterde bu sahibin bir kaydı bulunur. Kayıtlar, dünya çapında binlerce bilgisayar tarafından tutulduğu için sahtecilik yapılamaz. NFT’ler aynı zamanda sanatçıya, örneğin gelecekteki herhangi bir token satışından bir kesinti verebilecek akıllı sözleşmeler de içerebilir.
Peki Kopyalanma Nasıl Engellenir?
Milyonlarca insan Beeple’ın 69 milyon dolara satılan sanatını gördü ve görüntü sayısız kez kopyalanıp paylaşıldı. Çoğu durumda sanatçı, eserlerinin telif hakkını elinde tutar, böylece kopyalar üretmeye ve satmaya devam edebilirler.
Ancak NFT’nin alıcısı, “orijinal” çalışmaya sahip olduğunu kanıtlayan bir “jetona” sahiptir. Bazı insanlar bunu imzalı bir baskı satın almakla karşılaştırır.
İnsanlar Jetonlar İçin Milyonlarca Dolar Mı Ödüyor?
Evet, ne yazık ki sanal ortam artık vahşi bir orman gibi görülüyor ve insanlar bir jeton için parasını harcamaktan çekinmiyor.
NFT’lerin Değeri Nedir?
Teoride, herkes işini bir NFT olarak satmak için belirtebilir, ancak son zamanlarda milyonlarca dolarlık satış manşetlerine ilgi arttı.19 Şubat’ta, Nyan Cat’in animasyonlu bir Gif’i uçan bir pop-tart kedinin 2011 yılı görüntüsü 500.000 dolardan fazla bir miktara satıldı. Birkaç hafta sonra müzisyen Grimes, dijital sanatının bir kısmını 6 milyon dolardan fazla sattı.
Tokenleştirilen ve satılan sadece sanat değil. Twitter’ın kurucusu Jack Dorsey, teklifleri 2,5 milyon dolara ulaşan ilk tweet’in bir NFT’sini de sattı. Hatta bu tweeti alan Türk bir yatırımcıydı. Aynı zamanda Christie’nin dijital sanatçı Beeple tarafından 69 milyon dolara NFT satması dijital sanatta yeni bir rekor kırdı.
NFT’ler Nasıl Üretiliyor ?
Kripto para birimlerinde olduğu gibi, blok zincirini korumanın çevresel etkileri konusunda endişeler var. NFT’ler Ethereum geliştiricileri tarafından hazırlanmış ERC-721 token standardına göre üretiliyorlar. Kullanıcıların blockchain’in teknik dünyasında boğulmaması için işlemin kolayca gerçekleştirilmesini mümkün kılan platformlar bulunuyor. NFT üretebilmek için ihtiyaç olan tek şey dijital kripto para cüzdanı. NFT olarak üretilmek istenen dosya, bu platformlar aracılığıyla IPFS sistemine yükledikten sonra NFT’nin değiştirilemeyecek parametreleri belirleniyor. NFT’den kaç tane üretileceği, fiyatı, bir sonraki satışında ne kadar pay ödenmesi gerekeceği, gibi özellikleri belirlendikten sonra blockchain ağının işlem ücreti ödenerek NFT’ler üretilmiş oluyor.
NTF Nasıl Kullanılıyor ?
NFT, benzersiz bir imzayla çalışan tek bir NFT’yi yaparak, dijital bir yaratıcı çalışmanın yapay kıtlığına neden olmak için kullanılabilir. Sanat eserlerinin NFT’leri bu nedenle imzalı öğelere benzer. Bir NFT’nin benzersiz kimliği ve mülkiyeti, blok zinciri defteriyle doğrulanabilir. NFT’ler, benzersiz, 40 basamaklı bir harf ve sayı dizisini hesaplayan bir algoritma olan kriptografik bir karma işlevi aracılığıyla işlenen meta verilere sahiptir. NFT’ler ayrıca birden çok platformda varlık birlikte çalışabilirlik olasılığını yaratmak için kullanılır.
